Svona sé ég hlutina

mán. 25.2.2008

Vilja auka frjálsræði smábátanna verulega

Viðtal við mig í mogganum í dag.

Hallgrímur Guðmundsson á Akureyri hefur ásamt fleirum stofnað félagið Framtíð, samtök sjálfstæðra í sjávarútvegi

Smábátar Bræðurnir Hallgrímur og Kristján Guðmundssynir um borð í bát Hallgríms. Hann er fjær á myndinni.

Eftir Hjört Gíslason

hjgi@mbl.is

„ Við viljum að landinu verði skipt í svæði og aflaheimildir á hverju svæði verði nýttar af bátum á því svæði eingöngu. Við viljum ekki að nýtingarrétturinn verði framseljanlegur. Við viljum ekki að braskað verði með hann,“ segir Hallgrímur Guðmundsson, smábátamaður á Akureyri.

Hann og nokkrir félagar hans hafa stofnað félagið Framtíð, samtök sjálfstæðra í sjávarútvegi. Félagar eru þegar orðnir nokkrir tugir. Við stofnun gengu strax í félagið ríflega 30 manns og síðan hefur fjölgað töluvert.

Ekki lokað fyrir neinum

„Í þessum hópi eru líka svokallaðir stuðningsfélagar. Þetta eru ekki bara smábátamenn, heldur fólk alls staðar úr þjóðfélaginu og eigendur stærri báta líka. Þetta er ekki lokað fyrir neinum.

Kveikjan að stofnun Framtíðar, er yfirlýsing frá formanni Landssambands smábátaeigenda, Arthur Bogasyni, í kjölfar álits Mannréttindanefndar Sameinuðu þjóðanna, þar sem hann sagði að það væri auðveldara að færa fjöll á Íslandi heldur en breyta kvótakerfinu. Það hefur verið mikil ólga innan Landssambandsins og menn ósáttir með ýmislegt. Þessi yfirlýsing Arthurs fékk svo anzi marga til að hugsa sig verulega vel um. Þetta hljómar fyrir mörgum eins og hrein og klár uppgjöf, en það viljum við ekki. Við viljum geta nýtt þessa smábáta í ákveðnu frjálsræði og því getum við ekki sætt okkur við þann hugsunargang forystunnar að kvótakerfinu verði ekki breytt.

Þessi samtök okkar eru þó ekki stofnuð til höfuðs Landssambandi smábátaeigenda, eins og einhverjir hafa haldið. Þau eru stofnuð til að berjast fyrir þessum sjálfsagða rétti okkar. Ekki til að klekkja á Landssambandinu enda hef ég hvergi lýst því yfir,“ segir Hallgrímur.

En hver eru markmiðin með stofnun Framtíðar?

Svæðisbundin nýting

„Við viljum fá að nýta auðlindirnar, sem eru fyrir utan bæjardyrnar hjá okkur. Það, sem við erum að berjast fyrir núna, er það sama og Karl V. Matthíasson alþingismaður hafði að leiðarljósi í kosningabaráttu sinni.

Við viljum að nýting auðlindarinnar innan hvers svæðis sé bundin við báta af viðkomandi svæði. Við getum til dæmis tekið Eyjafjörðinn hér sem dæmi, að bátar af svæðinu fái þá einir að nýta hann og ákveðna fjarlægð út, kannski þrjár til sex mílur. Þannig nýti menn á hverjum stað fyrir sig sín svæði. Vestfirðingarnir nýti Vestfirðina, Austfirðingarnir sína firði og svo framvegis. Þetta viljum við gera án þess að þurfa að borga háar fjárhæðir í leigu eða kaup á kvóta.

Menn eiga að fá að stunda sjóinn á þessum smábátum í meira frjálsræði með króka. Smábátalífið er ekki fyrir alla og því ekki nein hætta á því að inn í svona kerfi myndi hrúgast einhver óhemjufjöldi af bátum. Það verður aldrei þannig, við gerum ekki ráð fyrir því að bátunum fjölgi frá því sem nú er. Við viljum heldur ekki að þessi nýtingarréttur verði framseljanlegur. Við viljum ekkert brask með hann. Það er braskið með kvótann sem hefur eyðilagt hvað mest fyrir okkur.

Ákveðið þak á heildarafla

Við erum einnig með hugmyndir um það að sveitar- eða bæjarstjórnir á viðkomandi svæðum ákveði í samráði við fiskifræðing eða líffræðing, hve mikið megi veiða á hverju ári. Við erum ekki að leggja til að menn geti bara djöflazt á þessu án nokkurra rannsókna eða ábyrgðar. Það verður því alltaf ákveðið þak á heildarafla og síðan veiða menn úr þeim potti.

Menn mega ekki festast í þeim hugsunarhætti að ekkert sé hægt að gera, engu hægt að breyta. Albezta byggðastefnan er að leyfa smábátunum að njóta sín.

Ríkisrekið braskkerfi!

Nýlega kom Ingibjörg Sólrún með þá hugmynd að ríkið myndi leigja út byggðakvótann. Ég verð að segja það alveg eins og er, eftir 32 ár á sjónum er þessi hugmynd eitthvert mesta rugl sem ég hef heyrt

og fer inn á topp 10 listann í þeim

flokki. Þarna á að fara að búa til ríkisrekið braskkerfi. Það er ekki verið að leysa nokkurn vanda og þetta er ekkert svar til Mannréttindanefndarinnar. Af hverju dettur mönnum ekki í hug að afnema heimildir til línuívilnunar og byggðakvóta auk þeirra 5% af þorskkvótanum sem Hafrannsóknastofnunin hefur til umráða og gefa svo smábátunum frelsi með ákveðnum höftum sem við komum til með að leggja fram.

Þegar við erum að tala um smábáta, erum við einnig að meina báta

sem eru í einstaklingsútgerð,“ segir Hallgrímur.

Hann leggur að lokum áherzlu á að öllum er frjálst að ganga í félagið. Þar sé um að ræða góðan vettvang fyrir þá sem vilja aukið frjálsræði í fiskveiðum. Í samtökin getur fólk fengið með því að senda Hallgrími tölvupóst á ringsted@simnet.is

Í hnotskurn

» Við viljum að landinu verði skipt í svæði og aflaheimildir á hverju svæði verði nýttar af bátum á því svæði eingöngu.
» Þessi samtök okkar eru þó ekki stofnuð til höfuðs Landssambandi smábátaeigenda, eins og einhverjir hafa haldið. Þetta er stofnað til að berjast fyrir þessum sjálfsagða rétti okkar.
» Við erum einnig með hugmyndir um það að sveitar- eða bæjarstjórnir á viðkomandi svæðum ákveði í samráði við fiskifræðing eða líffræðing, hve mikið megi veiða á hverju ári.

Síðan er hægt að lesa viðtalið í heild í mogganum í dag.

Ps. Að gefnu tilefni vil ég taka það fram að 10 metra markið sem Hjörtur er að tala um í greininni er ekki eftir mér haft, við yfirlestur viðtalsins verða mér á mistök eftir að hafa eitt þessu út klikkaði eitthvað í vistun skjalsins og þetta fór svona til birtingar. Enda erum við að tala um krókabáta í krókakerfinu og það vita það flestir að margir þeirra eru yfir 10 metrum.

Flokkur: Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 22:18 | Facebook