Hafró klikkar ekki á smáatriðunum!!!

Hafró dýpkar skotgrafirnar (desember 2000, Kjallari DV)

Skrifað í desember 2000.

Nú hefur Hafró látið erlenda reiknimeistara yfirfara aðferðir sínar og mat þeirra var að þær væru í góðu lagi en veiðanleikinn hefði verið rangt metinn og þorskstofninn því ofmetinn þegar uppbyggingin stóð sem hæst. Óljóst er hver tilgangurinn er með þessu því þeir á Hafró hafa alltaf verið vissir í sinni sök.

Hér hlýtur að liggja fiskur undir steini. Ýmislegt, m.a. minnkandi þorskafli, bendir til þess að þorskkvótinn verði skorinn niður enn frekar á næsta ári og þá getur verið gott að hafa uppáskrifað vottorð þess efnis að allt sé í lagi um borð.

Árið 1998 ríkti almenn ánægja með að tekist hefði að byggja upp þorskstofninn úr lægðinni 1994 og bjart væri framundan. Menn gerðu ráð fyrir að þorskstofninn héldi áfram að vaxa, uppbyggingin hefði tekist. Stjórnmálamenn höfðu hlýtt ráðleggingum (les: fyrirmælum) fiskifræðinga og sjómennirnir höfðu haldið sig á mottunni.

Á opnum fundi í maí þetta ár hélt ég því fram að stofninn væri kominn yfir hámarkið, væri aftur farinn að minnka og myndi ná nýrri lægð 2003-2004.

Hafró rak upp ramakvein og sagði þetta óábyrgt tal og út í hött. Ráðgjöfin 1998 varð óbreytt frá árinu áður en rúmu ári síðar ráðlagði Hafró um 20% samdrátt

Á þessum tíma, 1977- 98, var þorskur fyrir V- og NV- landi farinn að horast og mikið var um sjálfát. Stofninn var að bregðast við minnkandi fæðuframboði á einstakling, þeir smáu horuðust og þeir stóru átu þá litlu eins og stundum í mannheimum. Sú stefna að geyma fisk og "láta" stofninn stækka hafði brugðist eina ferðina enn og náttúran var að grípa í taumana. Ekki er þó nóg með að þorskurinn éti sjálfan sig, of stór þorskstofn er einnig í samkeppni við aðra nytjastofna og étur annað hvort úr þeim eða frá þeim. Flestir nytjastofnar hafa verið á niðurleið um sinn. Þorskstofninn er á niðurleið og hann mun fara neðar, kraftaverk kemur ekki í veg fyrir 20-25% niðurskurð í vor (2001). Til þess þyrfti nefnilega stefnubreytingu hjá Hafró.

Þessi "tíska í fiskifræði" að draga saman afla og friða smáfisk, er að eyðileggja sjávarútveg í byggðum landsins.

Nú er það sem sé veiðanleikinn sem hefur sett strik í reikninginn. Veiðanleiki er vandamál hjá Hafró sem ég minnist ekki að hafa heyrt þá tala um áður. Mikill veiðanleiki skapar góð aflabrögð, lítill veiðanleiki veldur ördeyðu. Í eina tíð voru notuð hugtök eins og að fiskur gæfi sig til, væri tregur, handóður eða væri við. Nú heitir þetta breytilegur veiðanleiki og væntanlega verður þá til veiðanleikastuðull sem þarf að meta (giska á).

Oft verður maður fyrir barðinu á svona "veiðanleika". Ég var við laxveiðar í tvo daga en fékk ekki neitt. Kunningi minn var á sama stað síðar í sömu vikunni og fékk 11 laxa. Veiðanleikinn hafði breyst svona skyndilega. Ekki þó alveg, því veiðifélagi kunningja míns hafði ekki fengið neitt í sama veiðitúr þannig að veiðanleikinn virðist gera mannamun. Hafró ætlar enda að rannsaka veiðanleikann svo minnka megi skekkjur í stofnmatinu.

Stefnir í niðurskurð á þorskkvótanum vorið 2001?

Í pistlinum hér á undan lét ég að því liggja að verið væri að undirbúa niðurskurð vorið 2001. Síðan hafa komið fram fleiri vísbendingar um að sú ályktun hafi veri rétt. Fyrstu niðurstöður úr togararalli vorsins gefa til kynna að vísitala sé ein sú minnsta sem mælst hafi, svipuð og hún var árið 1994. Þetta gefur til kynna að kvótinn verði lækkaður um 30 þúsund tonn, en það er mesta leyfileg breyting milli ára. Sú regla var notuð í fyrsta skipti í fyrra, var reyndar búin til þá til að þurfa ekki að lækka kvótann of mikið. Ef kvótinn verður settur í 190 þúsund tonn hefur hann lækkað um 60 þúsund tonn á tveimur árum. Hvað með uppbygginguna? 

Heimildir: http://www.fiski.com/

Þeirri spurningu hefur ekki enn verið svarað, 16 árum seinna. Enda kannski ekki von til þess þar sem tilraunastarfsemin á þorskstofninum rétt á byrjunarstigi.